Ses Hastalıkları Nedir?

Ses Teli Nedir?

Ses tellerimiz soluk borusunun üzerinde, sağ ve sol olmak üzere iki adettir. Nefes alıp verme esnasında açılırlar, konuşma ve yutkunma esnasında ise kapanırlar. Ses tellerinin birlikte hareket ederek temas etmesi sonucunda ses meydana gelmektedir.

 

 

Ses Kısıklığı Nedir?

Ses kısıklığı, sesin gücünü ve enerjsini kaybetmesidir. Başka bir deyişle, ses kalitesi ve seviyesindeki istenmeyen değişikliklerin hepsi ses kısıklığıdır denilebilir. Bu durum sesin çatallanması, incelmesi, kalınlaşması, ya da hiç ses oluşmaması şeklinde ortaya çıkabilmektedir.

Ses Kısıklığı Nedenleri Nelerdir?

Ses kısıklığının nedenleri oldukça geniştir. Örnek verirsek üst hava yoluna bağlı grip, nezle gibi hastalıklar, alt solunum yolu hastalıkları, direk ses telinin kötü kullanımı veya buna bağlı olarak oluşan nödül, polip gibi lezyonlar, baş-boyun kanserleri, akciğer hastalıkları, hormonal bozukluklar, psikojenik faktörler ve daha birçok neden ses kısıklığı nedeni olabilmektedir.

Ses Hastalıklarında Tanı Nasıl Konulur?

Tabiki diğer alanlarda olduğu gibi hastanın öyküsü ve şikayetleri bize oldukça yön göstericidir. Ancak ses hastalıklarının değerlendirilmesinde videolaringostroboskopik değerlendirme oldukça önemli ve ayırıcı tanı için de olmazsa olmazımızdır. Stroboskopi ses tellerinin dalganma hareketini insan gözünün takip edebileceği bir hızda izlenmesine olanak tanır, bu da mevcut patolojiyi daha net olarak ayırt etmemizi sağlar.

Ses Hastalıklarının Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Ana başlıklar halinde sıralarsak; medikal (ilaçla) tedavi, ses terapisi ve cerrahi tedavi olarak sayılabilir.

Ses Terapisi Nedir? Nasıl Uygulanmaktadır?

Ses terapisi, sesimizi yanlış kullanımının önüne geçmek ve sesi güçlendirmek için yaptığımız bir fizik tedavi uygulamasıdır. Ses problemlerinin neredeyse hepsinde kullanılabilecek bir tedavi yöntemidir. Bazı ses rahatsızlıklarında tek tedavi yöntemi olarak kullanılıyor iken, bazılarında ise tıbbi (ilaçla) veya cerrahi tedavinin öncesi ve sonrasında destekleyici olarak kullanılabilir. Özellikle cerrahi sonrası iyileşmeyi oldukça hızlandırmaktadır.

Ses Terapisinde Hangi Metodlar Ya Da Yöntemler Kullanılmaktadır?

Ses terapisinde birçok farklı metod kullanılmaktadır. Amacımız hastanın ses tellerini ve hava yolu organlarını uygun şekilde kullanmasını sağlamak, yanlış kullanımın önüne geçmek istiyoruz. Çok faydalı ve etkin bir tedavi olması ile birlikte, hiçbir ses patolojisi için özgün bir ses terapisi yöntemi yoktur. Hatta her hasta için seçilen ses terapisinin yöntemi, yoğunluğu ve süresi, hastanın ihtiyaçlarına göre birbirinden farklı olmaktadır. Her teknik her hastada işe yaramadığı gibi, uygun da olmayabilir. O nedenle ses terapi uygulayıcı birçok terapi metoduna hakim olmalı, hastaya uygun tekniği seçebilmelidir. Ben kendi pratiğimde çoğu metodu kullanmakla birlikte, Rezonans ses terapi tekniğini, bilimsel makalelerimin ve çalışmalarımın olduğu suya üfleme şeklinde basitçe tarif ettiğmiz DoctorVox ses terapi tekniğini ve LaxVox ses terapisini sıklıkla kullanmaktayım.

Ses Cerrahisi Ne Demek?

Ses cerrahisi; ses tellerinin iyi huylu ya da kötü huylu tümörlerinde, ses telinin doğal şeklinin bozukluklarında, ses teli felci durumlarında, ses telinde skarı olan olgularda hastalığı tedavi etmek ya da ses kalitesini değiştirmek için yapılan ameliyatlara verilen isimdir. Ses telindeki lezyonlara müdahale neredeyse tamamen mikroskop altında yapılmakla birlikte, çok özel enstrümanlar gerektiren hassas bir cerrahidir. Ses kalitesini değiştimeye yönelik cerrahilerde ise, hem dışarıdan hem de mikroskopik yaklaşımla istenilen sese ulaşmak için müdahaleler yapılmaktadır.

Ses Teli Felci Nedir?

Ses teli felci, ses telini hareket ettiren kaslara giden sinirsel uyarının ortadan kalkması ya da sinirin hasarlanması durumunda meydana gelen ses teli hareket kısıtlılığının olmasıdır. Genel anlamda ses teli felcini tek taraflı ya da çift taraflı olmak üzere iki şekilde sınıflandırıyoruz. 

Ses Teli Felci Nedenleri Nelerdir?

Ses teli felcinin en sık nedenleri; baş-boyun bölgesine veya göğüs bölgesine yapılan cerrahi girişimlerdir. Örnek vermek gerekirse; en sık tiroid (guatr) cerrahileri, boyun omurları için yapılan cerrahi müdahaleler, göğüs kafesi içerisindeki kalp ve damar cerrahileri ve beyin cerrahileri sayılabilir. Ses telini uyaran sinir yapıları oldukça hassas olduğundan, bu gibi cerrahilerde sinir kolaylıkla etkilenebilmektedir. Bunlar haricinde baş-boyun tümörleri, baş-boyun gölgesine alınan travmalar, akciğer tümörleri, nörolojik hastalıklar ve beyin tümörleri, ilaç toksisitesi ve beyin kanaması gibi birçok nedene bağlı olarak da ortaya çıkabilmektedir. 

Tek Taraflı Ses Teli Felci Olan Hastaların Şikayetleri Nelerdir?

Hastalar sıklıkla ses kalitesinin bozulmasından, sesinin güçsüz olmasından, çabuk yorulmasından ve onların tabiriyle seslerinin kısılmasından şikayet ederler. Ses teli felci nedeniyle hava yolunu tam olarak kapatamadıklarından, zaman zaman sıvı gıdaların soluk borusuna kaçmasından dolayı şiddetli öksürme ve boğulacakmış gibi olma hissiyatı da meydana gelmektedirler.

Çift Taraflı Ses Teli Felci Olan Hastaların Şikayetleri Nelerdir?

Çift taraflı ses teli felci olan hastalarda, sıklıkla ses telleri birbirine çok yakın olarak yer aldığından hava yolunda daralma meydana gelmektedir. Buna bağlı olarak da esas şikayet solunum sıkıntısıdır. Hastaların solunum şikayetleri özellikle efor ve hareket gerektiren durumlarda belirgin olarak artmaktadır. Bu hastalaların uyku kaliteleri bozulmakla birlikte, uyku sırasında sesli nefes alma ve horlama da belirginleşmektedir. Ayrıca buna eşlik eden hafif ya da şiddetli ses problemleri de görülebilmektedir. 

Ses Teli Felcinde Tanı Nasıl Konulmaktadır?

En önemli tanısal araç Videolaringostroboskopik görüntüleme olmakla birlikte, fleksible nazofaringoskopi ile görüntüleme, laringeal EMG gibi yöntemler de kullanılabilmektedir. Bununla birlikte akustik analiz değerlendirmesi yapılarak da sesin ne ölçüde etkilendiği de tespit edilebilmektedir.

Ayrıca bu hastalarda ses teli felcinin nedenlerini de ortaya koymak için; kulak burun boğaz ve baş boyun muayenesi, gerek görülür ise nöroloji ve göğüs hastalıkları muayenesi, görüntüleme ve labaratuar yöntemleri de kullanılmaktadır. 

Tek Taraflı Ses Teli Felci Tedavisi Nasıl Olmaktadır?

Tek taraflı ses teli felci ile ilgili şikayetlerin tedavisi uyguladığımız ana yöntemler ses terapisi, enjeksiyon laringoplasti (ses tellerine dolgu uygulaması) ve tiroplasti ameliyatıdır (ses teli implantı uygulaması). Tedavide hangi yöntemin kullanılacağına; hastalığın başlama zamanına, hastalığın şiddetine, hastanın kişisel özelliklerine ve şikayetlerine göre hasta ile birlikte karar verilerek planlama yapılmaktadır.

Çift Taraflı Ses Teli Felci Tedavisi Nasıl Olmaktadır?

Bu hastalarda tedavimizin ana amacı solunum sıkıntısı azaltmaya yönelik olmaktadır.  Birbirine çok yakın olarak duran ses tellerinin birbirinden uzaklaştırılması ya da hava yolunun bir şeklide genişletilmesi amaçlanmaktadır. Bunun için birçok farklı tedavi yöntemleri kullanılmaktadır. Bunlar arasında ses tellerinin bağlı olduğu kıkırdak yapılarının bir kısmının çıkarılması (aritenoidektomi), lazer kordotomi ile hava yolunun açılması, dikişlerle ses tellerinin pozisyonunun değiştirilmesi (sütür lateralizasyon yöntemleri) sayılabilir. Ayrıca iki taraflı ses teli felcinin tedavisinde yeni bir teknik olarak, değerli meslektaş ağabeyim Op. Dr. İlter Denizoğlu ile birlikte dünya tıp literatürüne kazandırdığımız ‘Posterior Glottoplasti’ tekniği de, yine bu hastaların tedavisinde kullanılabilecek cerrahi bir metoddur.

Ses Estetiği Nedir?

Estetik ses, bireyin dış görünümüne, fiziksel yapısına ve cinsiyetine uygun bir ses demektir. Ses estetiği ise; kişiye uyumlu sesin elde edilmesini amaçlayan tıbbi müdahaledir. Basit bir ifade ile; ses kalınlaştırma, ses inceltme ya da doğal bir ses elde etmek için yapılabilmektedir. Bu amaçla uyguladığımız birçok cerrahi teknik mevcuttur. Hastanın beklentilerine ve ihtiyaçlarına göre karar verilerek planlama yapılmaktadır.